Bakan Nasıl Olunur ? Bakan Kimdir ? Halk arasındaki söylemle ülke yönetimin de bulunan hükümet içerisinde, müstakil bir bakanlık ya da devlet bakanlığı şeklindeki kamu teşkilatının başında bulunan siyasi sorumluluğa sahip yöneticidir. Dünya da demokrasi öncesi dönemlerde kralın yanında bulunan bir baş naip ya da baş yardımcı bulunmakta idi. Ayrıca başnaiple birlikte bulunan naipler kralın ülke yönetimindeki işlerinde sorumluluğu paylaşmış kişilerdi.
Osmanlı Devletinde ise padişahın devlet yönetiminde en büyük yardımcısı olan sadrazam ya da başvezir başbakana denk gelirken vezirler günümüz modern bakan kavramına denk gelmektedir. Zira vezirlerin her biri farklı bir alanda uzmanlaşmış ve sorumlulukları farklı bir alanda idi. Mesela askeri alanda sorumlu olan vezir ya da mali işlerden sorumlu vezir gibi sınıflandırmalar mevcuttu. Osmanlı devletindeki batılılaşma faaliyetleri, ıslahat ve Tanzimat dönemleriyle birlikte vezirlik kavramı da kısmen değişmiş günümüz bakanlıklarına benzeyen bu sistemler nazırlıklara dönüşmüştü.
Bakanlıklar hükümet kabinesini oluşturan organlardır. Başbakan liderliğinde oluşur. Bakanlar hükümetin genel politikasından ve kendi bakanlıklarının faaliyetlerinden sorumludurlar. Faaliyetlerinden dolayı ancak anayasa mahkemesinde yargılanırlar.
Bakan olmanın gerektirdiği bazı özellikler vardır. Birincisi ve en önemlisi başında bulunduğu bakanlığın konusuyla alakalı uzmanlığı ya da iş tecrübesi olmalıdır. Örneğin nasıl ki veteriner hekim doktorluk yapamaz sağlık bakanlığının başına da tarım kökenli birinin gelmesi mantıksız gözükebilir. Ayrıca bakan olacak kişinin genel müdürüyle, daire başkanıyla, memuruyla, işçisiyle binlerce kişinin yöneticisi konumuna gelmesi o kişide belirli ölçüde bir liderlik özelliğinin olmasını da gerektirmektedir. Bakanlığını ve ülkesini yurt dışında temsil etme, yabancı ülkelerde ki eş değer bakanlıklarla çeşitli protokoller yapma ve işbirliği yapma gibi konularda yabancı dil bilmenin önemi ve bundan da önemlisi temsil edebilme özelliğinin olması da çok önemlidir. Halka yakın olmalı ve bölgecilik yapmamalıdır.
Peki bakan olmanın prosedürel şartları nelerdir yani nasıl bakan olunur derseniz bunun birinci şartı milletvekili olma şartlarına sahip herkes başbakanın atmasıyla bakan olabilir. Toplumda bilinen yanlış bir kanı hükümet partisinden bir milletvekilinin ancak bakan olabileceğidir. Oysa ki Cumhurbaşkanı tarafından hükümeti kurmakla görevlendirilen başbakan kabinesini kurarken yani bakanlarını belirlerken illaki kendi partisinden bulunan bir milletvekilini değil, Hatta muhalefet partisindeki bir milletvekilini dahi görevlendirebilir. Cumhuriyet tarihinde bu görülmüş bir olay değildir ancak milletvekili olmayan, milletvekili olma şartlarını taşıyan kişilerin bakan olarak hükümette görevlendirildiği çok görülmüştür. Son olarak Cumhurbaşkanının da onayı ile bakan olarak seçilmiş kişi görevine başlar.
Türkiye de bakan olmanın zorluklarından biri hem medya ya hem de halka karşı hükümetin yüzleri olmasıdır. Çünkü sorumlulukları çoktur ve basın vasıtasıyla kamuoyu tarafından tanınırlar.
#n #bakan #da