Bekçi Nasıl Olunur ? Osmanlı’da “Ases” olarak adlandırılan bekçiler akşam ve gece vakti asayişte kolluk kuvvetlerine yardım ederdi. Yani, Bekçilik mesleği aslında Osmanlı Devleti’ne kadar uzanıyor. Günümüzde, İçişleri Bakanlığına bağlı bir kadro olan çarşı ve mahalle bekçiliği 1991 yılında iptal edilmiş ve o gün görev başında ki bekçiler yardımcı hizmetler personeli olarak görevlendirilmiştir. Sonrasında da uzun bir süre bekçi alımı yapılmamıştır.
Bekçilere ait görevlerin tamamı polislere devredilmiş ve onlar tarafından gerçekleştirilmekteydi. Ancak son dönemde İçişleri Bakanlığı tarafından çarşı ve mahalle bekçiliği kadrosu tekrar geri getirilerek bekçi alımları başlamıştır. “Bekçi Nasıl Olunur ?” sorusunu cevaplamadan önce çarşı ve mahalle bekçilerinin görev ve sorumlulukları hakkında biraz bilgi vermek gerekirse;
Çarşı ve mahalle bekçileri genellikle akşam saatlerinde göreve başlayarak sabahın ilk saatlerine kadar görevlerine devam etmektedirler.
Bekçilerin Görevleri Nelerdir ?
Çarşı ve mahalle bekçileri özel durumlar dışında veya valilik görevlendirmesi haricinde akşam 10 ile sabah 6 arasında görev yaparlar. Bekçiler kendilerine verilen bir alanın güvenliğini sağlamakla mükelleftir. Bekçiler silah taşımak ve sadece gerekli durumlarda kullanma yetkilerine sahiptirler. Görev mahallerindeki toplu taşıma, park, bahçe ve sokakları rutin olarak kontrol ederler. Bekçiler görev yaptıkları bölgelerde;
- Can, mal ve ırza yönelik tehdit ve saldırıları önlemek ve saldırganları yakalamak,
- Halkın huzurunu bozan ve çevreyi rahatsız eden kişileri tespit etmek ve gerekli görüldüğü takdirde polis veya jandarma teşkilatına bildirerek şahısların gözaltına alınmalarını sağlamaktadırlar.
- Uyuşturucu madde imal edilen, kullanılan ve satılan yerleri, kumar oynanan yerleri, halkı rahatsız edecek derecede gürültü yapan açık ve kapalı yerleri polis veya jandarma teşkilatına bildirmek,
- Görev bölgelerindeki acil durumları kolluk kuvvetlerine bildirmek zorundadırlar.
- Oluşan kazalarda kolluk kuvvetlerine bilgi vermek, suç teşkil eden durumlarda delillerin muhafazasını sağlamak bekçilerin görevleri arasındadır.
- Yangın, deprem ve su baskını gibi afet ve tehlikeleri itfaiyeye bildirmek,
- Yangın ve su baskını gibi afetlerde mahalle sakinlerini bilgilendirmek ve görevliler gelinceye kadar önleyici tedbirler almak,
- Görev alanında hastalanan, kaza geçiren, düşen veya yardıma muhtaç olanlara yardım etmek,
- Kimsesizleri, engellileri, acizleri ve çocukları bizzat yerlerine veya kolluk teşkilatlarına götürmek,
- Elektrik, su, doğalgaz ve kanalizasyon arızalarını; sokaklara süprüntü atan veya pis su dökenleri, inşaat ve tamirat yapanları kolluk teşkilatlarına bildirmek.
Bekçilerin görevleri ve yetkileri, ilgili kanunda ve yönetmelikte sınırlandırılmıştır. Kolluk güçlerinin anında müdahalesine imkan bulunmayan acil ve zorunlu hallerde genel kolluk görevleri yerine getirebilirler. Yani sadece “acele ve zaruri hallerde” genel kolluk yetkisi kullanabilirler. Acil ve zorunlu haller dışında genel kolluk görevlisi gibi davranamazlar ve bu yönde yetki kullanamazlar.
Mesela; bekçilerin üst arama, araç arama ve çanta arama yetkisi yoktur. Yetkisi olmadığı halde bu tür aramalar yapmak isteyen bekçiler, bir tutanakla ilgili kolluk teşkilatına şikayet edilebilir. Ayrıca, “haksız arama” gerekçesi ile savcılığa suç duyurusunda da bulunulabilir.
Bekçiler kanuna göre polis ve jandarmanın yardımcısı konumundadır. Emniyet Müdürlükleri ile sürekli iletişim halindedir, polis merkezlerindeki komiserlerden emir almaktadırlar.
Bekçilerin görevlerini biraz anlattıktan sonra asıl konumuza gelelim.
Bekçi Nasıl Olunur ?
Bekçilik aslında bir çeşit devlet memurluğu olması sebebiyle, devlet memuru olabilmek için gerekli şartlar bekçi olabilmek içinde geçerli. Mesela, T.C. Vatandaşı değilseniz bekçi olamazsınız. Ama düğer devlet memurluğu kadrolarına atanmak için gerekli olan KPSS puan şartı bekçilik alımlarında aranmamakta. Bu bakımdan da avantajlı bir memuriyet olan bekçilik, maaşı bakımından da yeni atanan devlet memuru gibi düşük bir maaşa sahip olmadığı için yine avantajlıdır.
KPSS şartı aranmayan bekçilik kadroları için İç İşleri Bakanlığı tarafından belirli sürelerle başvurular alınmakta ve sıralamaya giren adaylara yazılı ve sözlü sınav uygulanmaktadır.
Bekçilik başvuruları için ilk olarak e-devlet üzerinden ön başvuru yapmak gerekiyor. Ön başvuru, açıklanan tarihler arasında e-Devlet’ten başvuru formunun doldurulması ile apılmaktadır. Posta yoluyla veya başvuru süresinden sonra yapılan başvurular kabul edilmiyor. Başvuru için ayrıca başvuru ilanında duyurulan bankalara para yatırılması gerekiyor. Başvuru ücretleri yine bekçi alım ilanında duyurulmaktadır.
Geçtiğimiz dönemde birçok sınava tabi tutulan bekçi adaylarının başarı sıralamasına esas giriş puanının hesaplanması şu şekildedir; yazılı sınav puanının %25’i, fiziki yeterlilik sınav puanının % 25’i ve sözlü sınav puanının % 50’sinin toplamı olarak hesaplanarak sonuçları belirlendi.
Ancak; Çarşı ve Mahalle Bekçiliği için başvurmak isteyen adaylarda yazılı, sözlü ve fiziki yeterlilik sınavına girmek için yani bekçi olmak için gerekli ilk şartlar şu şekildedir;
- Türk vatandaşı olmak,
- En az ilkokulu mezunu olmak,
- Askerlik görevini tamamlamış olmak,
- İlan tarihi itibariyle 30 yaşından küçük olmak,
- Görevini engelleyecek hastalığı veya engeli bulunmamak,
- Ağır hapis cezası ya da altı aydan fazla hapis yatmamış olmak,
- Affedilse bile zimmet, ihtilas, irtikap, rüşvet, hırsızlık suçlarından hükümlü olmamak,
- Affedilse bile dolandırıcılık, sahtecilik, inancı kötüye kullanma, iflas veya yüz kızartıcı bir suçtan dolayı hükümlü olmamak,
- Toplumda kötü şöhretle tanınmamak,
- Kamu haklarından mahrum olmamak,
- Kamu hizmetlerinden mahrumiyet cezası ile mahkum olmamak.
Bekçilik Başvurularında Gerekli Belgeler
Çarşı ve Mahalle Bekçiliği için başvurmak isteyen adayların aşağıdaki belgeleri ibraz etmeleri gerekiyor;
- Sınav giriş belgesi
- Sınav için başvuru dilekçesi
- Sınav ücreti banka dekontu
- Türkiye Cumhuriyeti kimlik numarasını gösteren belgenin aslı ve fotokopisi
- Diploma aslı ve fotokopisi
- Askerlik terhis belgesi aslı ve fotokopisi
- En az 1 yıldır ikamet ettiği yeri gösteren ikametgah belgesi
- Son bir yıl içinde çekilmiş 4 adet biometrik fotoğraf
- Engel hallerinin bulunmadığını ifade eden yazılı beyanlar
- Sağlık bilgi formu
- Tercih formu
Bekçilik Sınavları Nasıl Yapılır ?
Sıralamaya giren adaylara öncelikle ön sağlık kontrolünü gerçekleştirilmektedir. Ön sağlık kontrolünü geçen adaylar giriş sınavlarına alınıyor. Bekçilik giriş sınavları; yazılı, fiziki yeterlilik ve sözlü sınavlardan oluşmaktadır. Yazılı sınav, test şeklinde yapılmaktadır. Adaylara beş şıktan oluşan çoktan seçmeli 100 soru sorulur. Sınav soruları; Türkçe, Sosyal Bilgiler, Fen Bilgisi, Hayat Bilgisi, Matematik, Genel Kültür alanlarından oluşur. Sorular oldukça kolaydır. Fiziki yeterlilik sınavı ise ; adayın bedeni kabiliyeti ve fiziki yapısı değerlendirilmek üzere uygulamalı olarak yapılır.
Sınavları geçen adayları çok zorlayıcı olmayan bir eğitim beklemektedir. Eğitimleri tamamlayan adaylar görevlerine kısa sürede başlarlar.
Bekçi olmak isteyen ve hayalini gerçekleştirebilen arkadaşlara başarılar dileriz. Uykusuz geceler sizleri bekliyor ancak ücretler bakımından tatminkar bir mesleğiniz olduğunu unutmayınız . Saygılar.